Mengapa pembaharuan kehakiman Mexico mencetuskan kontroversi

Kelulusan Senat Mexico baru-baru ini terhadap pembaharuan kehakiman yang meluas telah mencetuskan perdebatan hangat di kalangan pakar undang-undang, hakim dan pemerhati antarabangsa.

Pembaharuan ini, disokong oleh parti pemerintah Movimiento Regeneración Nacional (Morena), direka untuk merombak sistem kehakiman Mexico dengan membolehkan pemilihan popular lebih 6,500 hakim dan majistret bermula pada Jun 2025.

Perubahan yang dicadangkan bertujuan untuk meningkatkan akauntabiliti awam dalam sistem perundangan tetapi telah mendapat tentangan dan kebimbangan yang ketara daripada pelbagai pihak berkepentingan.

Kelulusan Senat dan proses perundangan

Pembaharuan itu diluluskan di Dewan Negara dengan undian 86 menyokong dan 41 menentang, walaupun mendapat tentangan kuat daripada parti pembangkang seperti Acción Nacional (PAN), Revolucionario Institucional (PRI), dan Movimiento Ciudadano (MC).

Kelulusan ini mewakili kemenangan perundangan yang ketara untuk Morena, yang mempunyai dua pertiga majoriti besar dalam Kongres.

Fasa seterusnya melibatkan reformasi yang dikaji semula oleh badan perundangan negeri, di mana pangkalan sokongan Morena dijangka memudahkan laluannya.

Selepas laluan yang berjaya, pembaharuan itu akan diterbitkan secara rasmi dalam warta kerajaan Mexico, menandakan langkah kritikal dalam pelaksanaannya.

Pembaharuan kehakiman Mexico: pendapat dan kebimbangan

Moisés Montiel, seorang peguam dan profesor terkemuka di Pusat Penyelidikan dan Pengajaran Ekonomi Mexico, telah menimbulkan kebimbangan besar tentang implikasi pembaharuan yang dicadangkan.

Montiel berhujah bahawa memilih hakim melalui undi popular boleh menjejaskan kebebasan badan kehakiman dan mendedahkannya kepada tekanan politik dan pengaruh luar.

Menurutnya, perubahan ini boleh membawa kepada penghakisan kesaksamaan kehakiman dan peningkatan kecenderungan kepada manipulasi.

Montiel mengakui bahawa pembaharuan itu bertujuan untuk menangani beberapa isu tulen dalam sistem kehakiman Mexico, seperti rasuah, kelewatan dalam prosiding undang-undang, dan akses terhad kepada keadilan.

Bagaimanapun, beliau mengkritik pendekatan reformasi, yang beliau percaya boleh memburukkan lagi masalah sedia ada dan bukannya menyelesaikannya.

Beliau berpendapat bahawa pemecatan besar-besaran hakim daerah, majistret litar, dan menteri Mahkamah Agung, seperti yang digariskan dalam pembaharuan, boleh menjejaskan kestabilan badan kehakiman dan menjejaskan keberkesanannya.

Pembaharuan itu pada mulanya mencadangkan baik pulih menyeluruh badan kehakiman tetapi sejak itu telah berkembang menjadi pelan penggantian berperingkat.

Pusingan pertama pilihan raya ditetapkan untuk 2025, dengan pilihan raya berikutnya dirancang untuk 2027.

Pelaksanaan secara beransur-ansur ini bertujuan untuk memudahkan peralihan tetapi juga menimbulkan persoalan tentang keselarasan dan kesan jangka panjang reformasi.

Proses penamaan calon hakim baharu kekal rumit, dengan calon yang akan dipilih daripada cabang eksekutif, perundangan dan kehakiman.

Montiel menegaskan bahawa kekurangan kejelasan mengenai kriteria pencalonan dan ketiadaan proses yang telus boleh menjejaskan sifat meritokrasi pelantikan kehakiman baharu.

Tribunal Disiplin Kehakiman

Aspek reformasi khususnya yang dipertikaikan ialah penubuhan Tribunal Disiplin Kehakiman.

Montiel telah menyatakan keraguan yang ketara tentang tribunal ini, menyifatkannya sebagai berpotensi menjadi “Inkuisisi Kuasa Kehakiman.”

Beliau berhujah bahawa alasan luas tribunal untuk memecat hakim, ditambah pula dengan mekanisme pengundian yang boleh berat sebelah, menimbulkan risiko kepada kebebasan kehakiman.

Montiel bimbang hakim boleh disingkirkan tanpa alasan yang kukuh, yang membawa kepada kekurangan bantuan bagi mereka yang menghadapi pemecatan.

Montiel juga menyerlahkan potensi kesan negatif pembaharuan terhadap kecekapan kehakiman.

Beliau berhujah bahawa tanpa sumber kewangan atau material tambahan, pembaharuan itu mungkin gagal untuk menambah baik pengendalian kes malah boleh melambatkan proses kehakiman.

Hakim baharu, yang mungkin tidak mempunyai pengalaman yang diperlukan untuk pengurusan mahkamah yang berkesan, boleh menyumbang lagi kepada kelewatan dan bukannya meningkatkan kecekapan.

Walaupun garis masa dipercepatkan yang dimandatkan oleh pembaharuan, yang memerlukan hakim mewajarkan penangguhan dalam kes yang telah menunggu selama lebih dua tahun, Montiel percaya bahawa kekurangan sumber akhirnya akan menghalang kemajuan.

Kualiti kehakiman dan persepsi awam

Satu lagi kebimbangan penting ialah kesan reformasi terhadap kualiti badan kehakiman.

Pembaharuan itu menetapkan bahawa calon untuk jawatan kehakiman mestilah mencapai skor akademik minimum dan menjadi peguam berlesen.

Walau bagaimanapun, keperluan khusus untuk pengalaman pasca siswazah masih tidak jelas.

Montiel mengkritik kekurangan kejelasan ini, mencadangkan bahawa ia boleh menjejaskan kualiti kakitangan kehakiman dan menimbulkan kebimbangan serius tentang perlindungan hak rakyat di bawah peraturan baharu.

Pembaharuan itu telah menimbulkan reaksi kuat daripada pelbagai sektor, termasuk ahli akademik dan ahli masyarakat Mexico.

Pengkritik berpendapat bahawa penubuhan Tribunal Disiplin Kehakiman, digabungkan dengan sumber yang tidak mencukupi yang diperuntukkan untuk fungsi kehakiman, boleh membawa kepada pemecatan hakim yang tidak adil dan menjejaskan keberkesanan keseluruhan sistem kehakiman.

Kebimbangan ini menggariskan kerumitan reformasi dan keperluan untuk pertimbangan yang teliti terhadap potensi implikasinya.

Pembaharuan kehakiman Mexico mewakili percubaan berani untuk menangani isu lama dalam sistem perundangan negara.

Walau bagaimanapun, kontroversi yang menyelubungi pembaharuan itu menyerlahkan kebimbangan penting tentang kebebasan, kecekapan dan kualiti kehakiman.

Semasa Mexico bergerak ke hadapan dengan perubahan ini, adalah penting untuk menangani kekaburan dan potensi perangkap pembaharuan untuk memastikan ia mencapai matlamat yang dimaksudkan tanpa menjejaskan integriti badan kehakiman.

Perdebatan yang berterusan mencerminkan persoalan yang lebih luas tentang keseimbangan antara akauntabiliti dan kebebasan dalam pembaharuan kehakiman, menekankan keperluan untuk pendekatan bernuansa untuk mengukuhkan sistem perundangan Mexico.