Oil markets to remain oversupplied in 2025 despite OPEC+ cuts, warns IEA

Analiz: Petrol yükselişini sürdürebilir mi? Talep endişeleri ön planda

Written by
Translated by
Written on Jan 11, 2025
Reading time 6 minutes
  • Ham petrol endeksleri bu hafta sert bir yükselişle Ekim 2024'ten bu yana görülmemiş seviyelere ulaştı.
  • Rusya'dan gelen arz kesintisi, alıcıların Orta Doğu menşeli ham petrolü tercih etmesiyle piyasanın daralmasına neden oldu.
  • Talep tahminlerinin iyimser olmaması nedeniyle petrol fiyatlarında önümüzdeki hafta bazı düzeltmeler görülebilir.

Anlık güncellemeler için Invezz’i Telegram, Twitter ve Google Haberler‘de takip edin >

Petrol fiyatları, arz kesintilerine ilişkin artan endişelerin etkisiyle yeni yılın başından bu yana yükselişini sürdürüyor.

Petrol endeksleri 31 Aralık kapanışından bu yana varil başına 5 doların üzerinde yükseldi.

Rusya’nın ham petrol ihracatına ve ülkeden petrol taşıyan tankerlere yönelik yaptırımların artması da iyimserliği destekliyor.

Son birkaç haftadır, özellikle Hindistan ve Çin’e olmak üzere piyasaya daha az petrol sunuldu. Her iki Asya ülkesi de 2022’den beri Rus petrolünün en büyük alıcıları oldu.

Rusya’dan ham petrol temininin azalmasıyla birlikte alıcılar son birkaç haftadır Ortadoğu piyasalarına yöneldi.

Bu durum, Orta Doğu menşeli ürünlere olan talebi artırırken, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Irak gibi ülkelerde spot piyasayı daraldı.

Şimdi soru şu: Petrol fiyatları daha ne kadar yükselebilir?

Trade Nation’ın kıdemli piyasa analisti David Morrison şunları söyledi:

Şimdiki temel unsurlar yaz aylarına kıyasla oldukça farklı olsa da, bir tür geri çekilme ve konsolidasyon görmek sürpriz olmamalı. Aynı zamanda, piyasalar genellikle makul görünenden çok daha uzun süre aşırı alım veya aşırı satım seviyelerinde çalışmaya devam edebilir.

Tedarik kesintisi

Copy link to section

Commerzbank AG’ye göre, Aralık ayında BAE ve Rusya’dan yapılan petrol ihracatı önemli ölçüde azaldı.

Commerzbank’ın emtia analisti Barbara Lambrecht, “Ayrıca yaptırımların daha sıkı bir şekilde uygulandığı görülüyor” dedi.

Uzmanlar, Batı’nın Rus gölge filosuna uyguladığı yaptırımların etkisini gösterdiğini düşünüyor.

Rusya, petrolünü diğer ülkelere taşımak için eski gemilerden oluşan gölge filosunu kullanarak 2022’den bu yana Batı’nın yaptırımlarından büyük ölçüde kaçınmayı başardı.

Bloomberg’in verilerine göre, Rusya’nın deniz yoluyla ham petrol ihracatı, 5 Ocak’ta sona eren haftada günlük 2,9 milyon varilin hemen altına düştü.

Commerzbank analisti Carsten Fritsch, bir raporda, “Bununla birlikte, daha az oynak olan 4 haftalık ortalama da günlük 2,9 milyon varilin biraz üzerine düştü” dedi.

Bu, Ağustos 2023’ten bu yana en düşük seviye. Fritsch’e göre, Ekim 2024’te rakam günlük 540 bin varile kadar daha yüksekti.

Ticaret yolu

Copy link to section

İhracattaki aksamalar büyük ölçüde Rusya’nın Baltık Denizi limanlarında yaşandı.

Karadeniz ve Pasifik limanlarından yapılan ihracat, hava koşullarından kaynaklanan olağan dalgalanmalar dışında, aşağı yukarı sabit kaldı.

Fritsch, “Baltık Denizi üzerinden yapılan nakliye rotası, Rus gölge filosu için daha yüksek riskler taşıyor, çünkü tankerlerin burada denetlenmesi daha kolay” diye ekledi.

Dolayısıyla ham petrolün Karadeniz veya Pasifik’teki limanlara yönlendirilip orada da yüklenmesi mümkün olabilirdi.

Ancak Rusya’da daha fazla ham petrol işleniyor ancak pazara daha azı ulaşıyor. Bu durum Hindistan ve Çin gibi ülkelerde arz sıkıntısına neden oluyor.

Hindistan’ın devlet rafinerilerinde, Ocak ayında yüklenmesi gereken Rusya’dan gelen 10-15 kargo ham petrolün eksik olduğu belirtiliyor.

Vortexa’nın kıdemli piyasa analisti Emma Li, Invezz’e yaptığı açıklamada, Hindistan’ın Aralık ayında Rus petrol ithalatının günlük yaklaşık 1,40 milyon varile düşerek 17 ayın en düşük seviyesine gerilediğini belirtti.

Fritsch, “Bunun sonucunda Hindistan, öncelikle Orta Doğu’da alternatif tedarikçiler aramak zorunda kalıyor, bu da ek talep yaratıyor ve pazarın daralmasına yol açıyor” dedi.

Talebe odaklanın

Copy link to section

Arzdaki aksaklıklar petrol fiyatlarının Ekim 2024’ten bu yana görülmemiş seviyelere yakın işlem görmesine neden oldu.

Source: FXempire

ING Group analistleri bir notta, “Asyalı alıcılar halihazırda Orta Doğu’dan alternatif sınıflar arıyorlardı ve Rusya ve İran’a yönelik daha geniş yaptırımlar bu petrol akışını daha da zorlaştırıyor. Bu hareket, Brent-Dubai spread’ini son haftalarda negatif bölgeye itmişti, ancak o zamandan beri prim seviyesine geri döndü,” dedi.

Ancak uzmanlar, önümüzdeki haftadan itibaren odak noktasının hızla talep tarafına döneceğini düşünüyor.

Uluslararası Enerji Ajansı, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve ABD Enerji Enformasyon İdaresi gibi büyük enerji kuruluşları önümüzdeki hafta aylık raporlarını yayınlayacak.

Commerzbank’tan Lambrecht, “Çin’de elektromobilitenin hızla ilerlemesi, gelecekteki daha ılımlı ekonomik büyümeyle birleştiğinde, eskiden talebin en önemli itici gücü olan petrol talebinin Çin’de kalıcı olarak azalması muhtemeldir” dedi.

Alman bankasına göre, EIA ve IEA gibi kuruluşların son raporlarında bu yıl petrol talebinin büyüme tahminlerini aşağı çekmeleri muhtemel.

Lambrecht ayrıca şunları söyledi:

IEA’nın tahminlerinin de büyük bir destek sağlaması pek olası değil, ancak petrol talebi büyümesinin zaten biraz kötümser değerlendirilmesi nedeniyle burada herhangi bir büyük ayarlama beklemiyoruz. OPEC talep tahminini bir kez daha düşürebilir ve IEA’ya daha da yakınlaştırabilir.

Böylesine kasvetli bir talep senaryosuna karşı, petrolün yükselmeye devam etmesi zor olacaktır. Piyasanın önümüzdeki hafta bazı düzeltmeler görmesi muhtemeldir.

Yazının yazıldığı sırada Batı Teksas Orta Petrolü varil başına %3,1 artışla 76,23 dolardan, Brent ham petrolü ise %3,2 artışla 79,37 dolardan işlem görüyordu.

Bu makale İngilizce'den yapay zeka araçlarının yardımıyla çevrilmiş ve daha sonra yerel bir çevirmen tarafından düzeltilmiş ve düzenlenmiştir.

Advertisement