Gospodarka niemiecka stoi w obliczu narastających wyzwań w obliczu kryzysu rządowego

Niemcy pogrążyły się w kryzysie politycznym po tym, jak kanclerz Olaf Scholz zdymisjonował ministra finansów Christiana Lindnera, co de facto doprowadziło do rozwiązania koalicji trzech partii rządzących największą gospodarką Europy.

Do tej dramatycznej decyzji doszło po miesiącach pogłębiających się podziałów w rządzie, który już wcześniej borykał się z niskim poparciem społecznym.

Budżet na rok 2025 natychmiastowym impulsem do podjęcia działań

W środę wieczorem kanclerz Scholz podjął decyzję o odwołaniu Lindnera podczas spotkania wysokich rangą urzędników, powołując się na nie do pogodzenia różnice w sprawie budżetu na rok 2025, który przewiduje deficyt w wysokości 10 miliardów euro.

Scholz oskarżył Lindnera o nadużycie zaufania poprzez publiczne opowiadanie się za radykalnie odmienną polityką gospodarczą.

Według Scholza obejmowało to obniżki podatków wynoszące miliardy dolarów dla najbogatszych osób, przy jednoczesnym zaproponowaniu obniżek emerytur dla wszystkich emerytów.

„To nie jest przyzwoite” – zauważył Scholz.

Wolna Partia Demokratyczna (FDP), której liderem jest Lindner, odpowiedziała wycofaniem pozostałych ministrów, co de facto doprowadziło do rozwiązania koalicji utworzonej przez socjaldemokratów (SPD), Zielonych i FDP.

W przemówieniu telewizyjnym Scholz ogłosił zamiar ubiegania się o wotum zaufania w styczniu, sygnalizując tym samym plany przeprowadzenia wcześniejszych wyborów w marcu.

„Sytuacja jest poważna” – powiedział Scholz, wskazując na wojnę w Europie, rosnące napięcia na Bliskim Wschodzie i stagnację gospodarczą Niemiec.

Podkreślił potrzebę inwestycji w obronność i Bundeswehrę, zwłaszcza w świetle niedawnego zwycięstwa Donalda Trumpa w wyborach w USA.

Nieporozumienia gospodarcze i rozpad koalicji

Niepowodzenie koalicji uwypukla ciągłe rozdźwięki na tle polityki gospodarczej.

Wcześniej w tym tygodniu Robert Habeck, minister gospodarki Partii Zielonych, próbował utrzymać Lindnera w partii, proponując kompromis obejmujący dotacje na planowaną fabrykę Intela, co miało na celu wypełnienie luki budżetowej.

Jednak te wysiłki nie przyniosły rezultatu, a Scholz oskarżył Lindnera o brak chęci pójścia na kompromis.

Relacje Lindnera z jego partnerami koalicyjnymi uległy pogorszeniu, zwłaszcza po tym, jak napisał kontrowersyjny dokument, w którym zaproponował cięcia w usługach socjalnych i zakończenie krajowych inicjatyw na rzecz klimatu.

Dokument ten, który wiele osób uznało za celową prowokację, opozycjoniści określili mianem „dokumentu rozwodowego”.

Dokąd zmierzają Niemcy?

Po odejściu FDP Scholz ogłosił, że SPD będzie próbowała rządzić wspólnie z Zielonymi jako rząd mniejszościowy do końca roku.

To tymczasowe rozwiązanie będzie od nich wymagało uzyskania większości głosów w parlamencie w celu uchwalenia prawa w każdym indywidualnym przypadku.

Mimo prób uspokojenia sytuacji analitycy przewidują, że przyszłość przyniesie poważne wyzwania.

Clemens Fuest, czołowy ekonomista Instytutu Ifo, zauważył, że Niemcy „bez wątpienia potrzebują nowego rządu, który będzie w stanie działać tak szybko, jak to możliwe”, biorąc pod uwagę obecną presję gospodarczą.

Upadek rządu następuje w szczególnie krytycznym momencie dla Niemiec i Europy.

Przywódcy kontynentu starają się jednoczyć, aby stawić czoła potencjalnym konfliktom handlowym z USA i zarządzać trwającymi trudnościami gospodarczymi.

Dodatkowo, pod lupę wzięto pozycję Niemiec jako drugiego co do wielkości po USA partnera wspierającego Ukrainę, szczególnie w kontekście potencjalnego działania Trumpa zmierzającego do ograniczenia amerykańskiej pomocy dla Kijowa.

Opublikowany w środę sondaż Forsa przedstawił ponury obraz nastrojów społecznych. 82% Niemców wyraziło wątpliwości, czy rząd zdoła rozwiązać kryzys gospodarczy przed kolejnymi zaplanowanymi na wrzesień wyborami federalnymi.

Następne kilka miesięcy będzie miało kluczowe znaczenie.

W obliczu przygotowań kanclerza Scholza do wotum zaufania i potencjalnych przedterminowych wyborów Niemcy stoją nie tylko przed wyzwaniem ożywienia gospodarczego, ale także przed sprawdzianem utrzymania spójności politycznej w obliczu globalnych i krajowych nacisków.

Wynik tego politycznego przewrotu może ukształtować drogę Niemiec na wiele lat, oddziałując zarówno na ich rolę w Europie, jak i na ich podejście do szerszych globalnych wyzwań.