Jak zawieszenie broni między Ukrainą a Rosją mogłoby zmienić rynki energetyczne

Potencjalne porozumienie Ukrainy w sprawie zawieszenia broni wynegocjowanego przez USA mogłoby mieć daleko idące konsekwencje dla globalnego rynku towarów.

Wprowadzenie tego zawieszenia broni mogłoby doprowadzić do znaczących zmian cen surowców i przepływów handlowych.

„Chociaż proces jest wciąż na wczesnym etapie, implikacje zawieszenia broni między Ukrainą a Rosją dla rynku energii mogą być ogromne” – napisał w notatce Jorge Leon, szef analiz geopolitycznych w Rystad Energy.

Wczesne reakcje rynkowe obserwowane na początku tego tygodnia uwypukliły kluczowy aspekt rynków ropy i gazu: premię za ryzyko geopolityczne obecnie wliczoną w ceny.

Zdaniem Leona, w przypadku pomyślnego wdrożenia zawieszenia broni, premia za ryzyko powinna gwałtownie spaść. Spadek ten bezpośrednio przełożyłby się na obniżenie cen ropy i gazu, łagodząc obecne napięcia na rynku.

Związek między napięciami geopolitycznymi a cenami ropy i gazu jest dobrze udokumentowany.

Dlatego też zawieszenie broni lub jakiekolwiek inne działanie, które znacząco zmniejszy napięcia geopolityczne, może mieć uspokajający wpływ na rynki.

Zmniejszając postrzegane ryzyko zakłóceń dostaw, obniża premię za ryzyko geopolityczne, co prowadzi do późniejszego spadku cen ropy i gazu.

Sankcje na węglowodory mogą zostać zniesione.

„Co ważniejsze, prawdopodobieństwo trwałego porozumienia pokojowego wzrosło w porównaniu z sytuacją sprzed kilku dni, po słynnej telewizyjnej konfrontacji prezydenta Zełenskiego z prezydentem Trumpem w Gabinecie Owalnym” – dodał Leon.

Oprócz oczywistych korzyści humanitarnych, trwałe zawieszenie broni między Rosją a Ukrainą miałoby dalekosiężne i szeroko zakrojone konsekwencje dla globalnych rynków energii.

Po pierwsze i najważniejsze, zawieszenie broni z pewnością wiązałoby się ze zniesieniem sankcji na rosyjskie węglowodory, jak podaje Rystad Energy.

Zwiększony dostęp do rosyjskich dostaw gazu prawdopodobnie wywarłby presję na obniżenie cen gazu na wszystkich rynkach, ze szczególnie zauważalnym wpływem na benchmark Title Transfer Facility (TTF), który stanowi główny punkt odniesienia dla europejskich cen gazu.

Spadek cen można przypisać większej podaży gazu na rynku, co potencjalnie prowadzi do nadwyżki i zmniejsza niedobór, który często napędza wzrost cen.

W połowie lutego TTF odnotował znaczący spadek o prawie 13%, co mogło zapowiadać późniejsze potwierdzenie przez prezydenta Trumpa rozmów z rosyjskim prezydentem Władimirem Putinem.

Celem tych rozmów było rozpoczęcie natychmiastowych negocjacji w celu zakończenia wojny na Ukrainie.

Wpływ na rynki ropy naftowej

Presja spadkowa na ceny ropy naftowej spowodowana trwałym zawieszeniem broni może być mniej wyraźna.

Chociaż produkcja ropy naftowej w Rosji jest obecnie ograniczona przez jej cel w ramach OPEC+, a sankcje międzynarodowe nie stanowią dla niej znaczącej przeszkody, istnieje potencjał zwiększenia produkcji i eksportu w przyszłości.

Do takiej sytuacji mogłoby dojść, gdyby Rosja zdecydowała się przekroczyć swój limit w ramach OPEC+ lub gdyby porozumienie OPEC+ zostało zmienione, zezwalając na wyższą produkcję rosyjską.

Kilka czynników mogłoby zmotywować Rosję do zwiększenia produkcji, w tym chęć zwiększenia dochodów, zdobycia udziału w rynku lub wywarcia wpływu politycznego.

Jednak taki krok mógłby również wywołać reakcję innych członków OPEC+, potencjalnie prowadząc do wojny cenowej lub załamania porozumienia.

Ponadto, każdy znaczący wzrost rosyjskiego eksportu ropy naftowej mógłby napotkać problemy logistyczne, takie jak ograniczona przepustowość rurociągów lub niedobór tankowców.

Leon powiedział:

Co ciekawe, niższa cena ropy naftowej mogłaby bardziej sprzyjać wywieraniu przez USA maksymalnej presji na Iran.

Strategia wobec Iranu

Według Leona, strategia administracji Trumpa wobec Iranu może polegać na wykorzystaniu dynamiki globalnego rynku ropy naftowej na swoją korzyść.

Stosując maksymalną presję na Iran, USA dążą do ograniczenia irańskiego eksportu ropy naftowej, co potencjalnie może prowadzić do utraty około 1,5 miliona baryłek dziennie.

Ta strategia może być postrzegana jako bardziej wykonalna w środowisku niskich cen, gdzie wpływ na globalne ceny ropy byłby mniej dotkliwy.

Na ten korzystny, niski poziom cen wpływa kilka czynników. Sojusz OPEC+, składający się z członków OPEC i innych głównych krajów produkujących ropę naftową, takich jak Rosja, zwiększa poziom produkcji.

Zwiększona podaż, w połączeniu z rosnącym eksportem rosyjskiej ropy naftowej, tworzy nadwyżkę na globalnym rynku ropy, wywierając presję na obniżenie cen.

W tym kontekście utrata irańskiego eksportu ropy naftowej, choć znacząca, mogłaby zostać wchłonięta przez rynek bez powodowania gwałtownego wzrostu cen.

Ten scenariusz pozwala administracji Trumpa na kontynuowanie kampanii maksymalnego nacisku na Iran przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnych skutków ekonomicznych dla USA i ich sojuszników.

Globalne przepływy handlowe mogłyby ulec zmianie, gdyby w Ukrainie osiągnięto wynegocjowany pokój, a dostawy rosyjskiego gazu rurociągami do Europy zostały wznowione.

„Wciąż jesteśmy daleko od trwałego porozumienia o zawieszeniu broni między Rosją a Ukrainą, ale te wydarzenia dają promyk nadziei” – powiedział Leon.