Czy ożywienie gospodarcze w Japonii będzie trwałe, czy też będzie to jedynie chwilowy wzrost?

Gospodarka Japonii trafiła na pierwsze strony gazet za sprawą znaczącego ożywienia, co rodzi pytania, czy ten wzrost stanowi początek trwałego ożywienia, czy też jest to jedynie chwilowy wzrost.

W drugim kwartale 2024 r. gospodarka Japonii odnotowała imponujący wzrost roczny o 3,1%, co było spowodowane ożywieniem konsumpcji prywatnej i znacznym rozwojem turystyki.

Wzrost ten przykuł uwagę globalnych inwestorów, zwłaszcza w obliczu nieoczekiwanej zmiany polityki Banku Japonii (BoJ) w lipcu.

Jednak mimo iż perspektywy gospodarcze wydają się lepsze, zbliżająca się niepewność polityczna i globalne zagrożenia stwarzają poważne wyzwania.

Wyniki gospodarcze Japonii w II kw. 2024 r.

Wyniki gospodarcze Japonii w drugim kwartale 2024 r. przerosły oczekiwania – kraj odnotował 3,1% rocznego wzrostu gospodarczego.

Wynik ten znacznie przekroczył medianę prognoz rynkowych na poziomie 2,1%, co wskazuje na zdecydowaną poprawę po spadku o 2,3% odnotowanym w pierwszym kwartale roku.

Wzrost gospodarczy był w dużej mierze napędzany przez silny wzrost konsumpcji prywatnej, która odpowiada za ponad połowę japońskiego produktu gospodarczego.

Prywatna konsumpcja, która przez pięć kolejnych kwartałów pozostawała w stagnacji, w końcu zaczęła wykazywać oznaki ożywienia, zwiększając się o 1,0% w drugim kwartale — dwukrotnie więcej niż oczekiwano na poziomie 0,5%.

Zmiana w wydatkach konsumpcyjnych stanowi kluczowy krok dla gospodarki, która od dawna zmaga się ze słabym popytem krajowym.

Na ten wzrost wpłynęło kilka czynników, w tym podwyżki płac po intensywnych negocjacjach wiosną i łagodzenie ograniczeń związanych z pandemią.

Turystyka odegrała również kluczową rolę w ożywieniu gospodarczym Japonii.

Zniesienie światowych ograniczeń w podróżowaniu spowodowało znaczny wzrost sprzedaży detalicznej dzięki napływowi turystów.

Rząd prognozuje, że do końca 2024 r. wydatki turystów mogą osiągnąć 8 bilionów jenów (około 54,74 mld dolarów), co podkreśla znaczenie tego sektora dla ogólnej kondycji gospodarki Japonii.

Jest to szczególnie ważne dla kraju, który zmaga się z długoterminowymi wyzwaniami demograficznymi, w tym starzeniem się społeczeństwa i zmniejszającą się siłą roboczą.

Źródło: LSEG, Gabinet Ministrów Japonii

Zmiana polityki Banku Japonii: nowa era?

W lipcu 2024 r. Bank Japonii zaskoczył wielu, podnosząc stopy procentowe, co było sygnałem odejścia od długoletniej, ultraakomodacyjnej polityki pieniężnej.

Przez lata BoJ utrzymywał stopy procentowe na poziomie bliskim zera, aby zwalczać deflację i stymulować wzrost gospodarczy.

Jednak obecna sytuacja gospodarcza, charakteryzująca się rosnącą inflacją i bardziej optymistycznymi perspektywami gospodarczymi, skłoniła bank centralny do rozpoczęcia normalizacji swojej polityki.

Decyzja o podniesieniu stóp procentowych zakłóciła „transakcję carry trade” w jenach, popularną strategię inwestycyjną, w ramach której inwestorzy pożyczają jeny po niskim oprocentowaniu, aby inwestować w aktywa o wyższej rentowności za granicą.

Doprowadziło to do umocnienia jena, co choć sprzyja kontrolowaniu inflacji, może stanowić wyzwanie dla japońskich eksporterów, ponieważ może spowodować wzrost cen ich towarów na rynkach międzynarodowych.

Zmiana polityki Banku Japonii odróżnia Japonię od innych dużych banków centralnych, takich jak amerykańska Rezerwa Federalna, które wstrzymały lub rozważają złagodzenie swojej polityki pieniężnej.

Działania BoJ odzwierciedlają przekonanie, że ożywienie gospodarcze w Japonii jest na tyle silne, że wytrzyma zaostrzenie polityki pieniężnej, a inflacja utrzyma się na oczekiwanym poziomie, co otwiera drogę do dalszych podwyżek stóp procentowych.

Jak dobre są perspektywy gospodarcze Japonii?

Pomimo pozytywnych wskaźników ekonomicznych, perspektywy Japonii są niepewne z powodu niepewności politycznej i zagrożeń zewnętrznych.

Niedawne oświadczenie premiera Fumio Kishidy o swojej rezygnacji w przyszłym miesiącu dodało krajowi politycznego krajobrazu jeszcze więcej nieprzewidywalności.

Rezygnacja Kishidy jest następstwem kilku skandali politycznych i rosnącego niezadowolenia społecznego spowodowanego rosnącymi kosztami utrzymania.

Jego odejście może doprowadzić do okresu niestabilności politycznej, zwłaszcza jeśli jego następca wezwie do przeprowadzenia przedterminowych wyborów jesienią.

Taka niestabilność może opóźnić plany BoJ dotyczące kolejnych podwyżek stóp procentowych, zwiększając niepewność gospodarczą.

W wymiarze zewnętrznym Japonia stoi w obliczu ryzyka potencjalnej recesji w USA, co może mieć daleko idące konsekwencje dla światowej gospodarki.

Zmienność rynku już wzrosła, ponieważ inwestorzy rozważają możliwość spowolnienia gospodarczego w głównych gospodarkach.

Recesja w USA może doprowadzić do ucieczki inwestorów w bezpieczne miejsca, polegającej na wycofaniu się z ryzykowniejszych aktywów, w tym akcji japońskich, na rzecz bezpiecznych inwestycji, takich jak amerykańskie obligacje skarbowe.

Czy to dobry czas na inwestowanie w Japonii?

Większy niż oczekiwano wzrost PKB w Japonii i decyzja Banku Japonii o zaostrzeniu polityki pieniężnej wywołują u inwestorów mieszane uczucia.

Z jednej strony, solidne dane ekonomiczne wskazują, że krajowe sektory Japonii, takie jak handel detaliczny i turystyka, mogą oferować atrakcyjne możliwości inwestycyjne.

Trwające ożywienie konsumpcji prywatnej i rozkwit turystyki prawdopodobnie przyniosą korzyści przedsiębiorstwom z tych sektorów, co może doprowadzić do dalszych wzrostów na giełdzie japońskiej.

Rzeczywiście, pozytywne dane o PKB za II kwartał wywarły już korzystny wpływ na rynek akcji, co zaowocowało wzrostem cen akcji japońskich.

Szerszy indeks Topix zyskał 1,2%, przy czym sektory takie jak ropa naftowa i węgiel wzrosły o 4,5%, a banki i firmy zajmujące się papierami wartościowymi odnotowały wzrosty na poziomie około 4%. Ta reakcja rynku odzwierciedla odnowione zaufanie inwestorów do perspektyw gospodarczych Japonii.

Jednak zmiana polityki BoJ i wynikające z niej wzmocnienie jena może wywrzeć presję na japońskich eksporterów, powodując, że ich produkty staną się mniej konkurencyjne za granicą.

Może to prowadzić do niższych zysków dla firm silnie zależnych od rynków eksportowych. Ponadto szersze globalne środowisko gospodarcze nadal jest obarczone ryzykiem.

Recesja w USA może zwłaszcza osłabić pozytywne efekty ożywienia gospodarczego w Japonii, gdyż może wywołać wyprzedaż ryzykowniejszych aktywów, w tym akcji japońskich.

Mimo że inwestorzy mogą liczyć na możliwości rozwoju w krajowym sektorze gospodarki Japonii, szerszy obraz gospodarczy sugeruje, że przed podjęciem decyzji inwestycyjnych należy dokładnie się zastanowić.

W obliczu trudnej sytuacji gospodarczej i politycznej, jaka panuje w Japonii, nadchodzące miesiące będą kluczowe dla rozstrzygnięcia kwestii, czy to odbicie stanowi początek trwałego ożywienia gospodarczego, czy też jedynie chwilowy wzrost.