Çin, AB süt ithalatına yönelik sübvansiyon karşıtı soruşturma başlattı

Çin, Avrupa Birliği’nden yapılan süt ithalatına yönelik sübvansiyon karşıtı soruşturma başlattı. Bu hamle, kıtayla arasındaki ticaret gerginliğini daha da tırmandırabilir.

Çin Ticaret Bakanlığı’nın Çarşamba günü duyurduğu soruşturma kapsamında, Nisan 2023’ten Mart 2024’e kadar AB’de üretilen süt ürünlerine ilişkin sübvansiyonlar incelenecek.

Sübvansiyon karşıtı soruşturma, taze ve işlenmiş peynir de dahil olmak üzere öncelikle belirli süt ürünlerine odaklanacak. Soruşturmanın bir yıl içinde sonuçlanması bekleniyor.

Bakanlık, kararın 29 Temmuz’da Çin Süt Ürünleri Derneği ve Çin Süt Endüstrisi Derneği tarafından yerel süt endüstrisi adına yapılan bir şikayet üzerine alındığını belirtti.

Reuters’ın haberine göre Çin, 27 üyeli blokta yer alan Avusturya, Belçika, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, İtalya, İrlanda ve Romanya’dan olmak üzere 20 sübvansiyon planını inceleyecek.

Devlet destekli Global Times, haziran ayında Çinli şirketlerin Avrupa Birliği’nden ithal edilen bazı süt ürünlerine yönelik “anti-sübvansiyon” soruşturması açılması için yetkililerden talepte bulunmayı planladığını bildirmişti.

Çin’den misilleme mi?

AB’nin süt ürünlerine yönelik soruşturma kararı, Çin’in sert bir şekilde karşı çıktığı Çin’den ithal elektrikli araçlara yönelik telafi edici vergilerin AB tarafından yakın zamanda revize edilmesinin ardından geldi.

Avrupa Komisyonu, Salı günü Çin EV’leri için iddia edilen sübvansiyonlarla ilgili soruşturmasının son taslağını açıkladı. Çin EV üreticilerinin önemli sübvansiyonlar aldığını iddia etmeye devam etti.

Sonuç olarak, Çinli otomobil şirketlerine %36,3’e kadar tarifeler uygulanmasını önerdi. Bu öneri, Temmuz ayında belirlenen başlangıçta planlanan %37,6’lık azami vergiden hafif bir ayarlama anlamına geliyor.

Çin Otomobil Üreticileri Derneği (CAAM), Avrupa Birliği’nin revize edilen taslağına şiddetle karşı çıktı.

Haziran ortasında Çin, Çin’in büyük bir ihracat pazarı olduğu bir sektör olan AB domuz eti endüstrisine yönelik bir anti-damping soruşturması başlattı. Bu da yaygın olarak AB’nin Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara (EV) uyguladığı yüksek tarifelere misilleme olarak görüldü.

Çin-AB süt ticareti ve soruşturmanın etkileri

Çin, ABD’den sonra dünyanın en büyük ikinci süt ürünleri pazarına ev sahipliği yapmaktadır. Öte yandan AB, süt ürünlerinin önemli bir ihracatçısıdır ve dünyanın en büyük peynir ve yağsız süt tozu (SMP) ihracatçısıdır.

Süt üretimi AB ülkelerinin tamamında gerçekleşmekte olup, AB tarımsal üretiminin değerinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.

Toplam AB süt üretiminin yılda yaklaşık 155 milyon ton olduğu tahmin ediliyor. Başlıca üreticiler Almanya, Fransa, Polonya, Hollanda, İtalya ve İrlanda’dır. Birlikte AB süt üretiminin neredeyse %70’ini oluşturmaktadırlar.

Avrupa Komisyonu Tarım ve Kırsal Kalkınma Genel Müdürlüğü’nün Eurostat’a dayandırdığı verilere göre, AB, 2023’te Çin’e 1,7 milyar avro (1,84 milyar dolar) değerinde süt ürünü ihraç etti. Bu rakam, 2022’de 2 milyar avro olarak tahmin ediliyordu.

1AB, Ortak Tarım Politikası (OTP) ve kamusal depolama ve müdahale satın alma gibi piyasa müdahale araçları da dahil olmak üzere çeşitli mekanizmalar aracılığıyla süt çiftçilerine ve üreticilerine mali yardım sağlayarak süt endüstrisini destekliyor; bu sayede süt fiyatlarını istikrara kavuşturuyor ve piyasa oynaklığı dönemlerinde üreticileri destekliyor.

Çin’in AB’den süt ürünleri ithalatına yönelik son eylemi, gıda ve tarım ürünlerinin ticaret anlaşmazlıklarında sıklıkla nasıl hedef alındığını gösteriyor.

Soruşturmanın sonucu, Çin ile AB arasındaki ticaret dinamiklerini daha da etkileyebilir, her iki bölgenin tarım sektörlerini ve daha geniş ekonomik ilişkilerini etkileyebilir.