‘Verkoop Amerika’: de marktrevolte die Trump tot actie dwong

De uitdrukking “Sell America” is geëvolueerd van een handelsmeme naar een financiële realiteit. Van Amerikaanse staatsobligaties tot de Amerikaanse dollar en zelfs de grootste Amerikaanse aandelen.

Deze week, na een chaotische uitverkoop van obligaties en een driedaagse beurscrash, trok president Donald Trump zijn agressieve tariefplan terug. Althans, gedeeltelijk.

Maar de schade is aangericht. Zelfs nadat het Witte Huis een pauze van 90 dagen op de tarieven voor de meeste landen aanbood, bleven de Amerikaanse futures vlak, terwijl de wereldwijde aandelenmarkten bleven stijgen.

De obligatiemarkt is nog steeds in beroering. En voor het eerst in jaren stellen beleggers openlijk de vraag of Amerikaanse activa nog steeds de veilige haven zijn die ze ooit waren.

Wat is er net gebeurd met de Amerikaanse markten?

Van vrijdag tot woensdag zagen beleggers een soort gesynchroniseerde uitverkoop die normaal gesproken niet voorkomt in ontwikkelde economieën.

De S&P 500, staatsobligaties en de dollar daalden allemaal sterk. De rente op 10-jarige Amerikaanse staatsobligaties steeg in drie sessies met 60 basispunten. Dat was de sterkste beweging sinds 2001. De Nasdaq zakte in een correctiegebied voordat hij met 12% herstelde op één dag nadat de pauze in de tarieven werd aangekondigd.

Normaal gesproken stijgen obligaties als aandelen dalen. Dat was deze keer niet het geval. In plaats daarvan dumpten hedgefondsen staatsobligaties in een golf van gedwongen verkopen die verband hield met een mislukte basis-handelsstrategie.

De gevolgen werden versterkt door de geringe liquiditeit op de markt en de posities met hefboomwerking. Op een gegeven moment bereikte de rente op 10-jarige obligaties 4,515%, tegenover 3,9% slechts enkele dagen eerder.

De Amerikaanse dollar verzwakte ook ten opzichte van veilige havens zoals de yen en de Zwitserse frank, ondanks de stijgende rente. De Dollar Index (DXY) blijft voor de maand in de min. Het onvermogen van de dollar om kapitaal aan te trekken in een moment van wereldwijde spanning was een groot waarschuwingssignaal.

Waarom draaide Trump bij?

Trumps terugdraaien van de tarieven had niets te maken met diplomatie of economie. Het ging om de markten.

Volgens Bloomberg en insiders van het Witte Huis bracht Trump het begin van de week door met het bekijken van obligatierentes, aandelenkoersen en commentaren op Fox Business.

Toen de rente op 10-jarige staatsobligaties boven de 4,5% uitkwam en prominente bondgenoten als Jamie Dimon en Bill Ackman waarschuwden voor een recessie, gaf Trump toe.

Binnen enkele uren stelde zijn team een bericht op voor Truth Social, waarin de tarieven voor de meeste landen, behalve China, werden teruggedraaid, en plaatste het online zonder juridische controle.

De actie veroorzaakte de grootste eendaagse stijging van de Nasdaq sinds 2001. Maar de obligatiemarkt reageerde nauwelijks. En dat vertelt ons iets ernstiger. Misschien geloven de markten niet dat dit voorbij is.

Is dit het einde van de mythe van de veilige haven VS?

De uitdrukking “Amerika verkopen” werd deze week niet voor niets een virale kop. Beleggers verkochten niet alleen Amerikaanse aandelen.

Ze verkochten obligaties. Ze verkochten dollars.

Ze verkochten alles. En het waren niet alleen daghandelaren of speculatieve fondsen. Het waren pensioenfondsen, buitenlandse centrale banken en institutionele beleggers die hun Amerikaanse blootstelling verminderden.

Een deel hiervan is technisch. Basis trades liepen uit de hand. Hedgefondsen kregen margin calls. Dealers hadden onvoldoende balanscapaciteit om de stromen op te vangen.

Maar een deel ervan is structureel. De VS kampt nu tegelijkertijd met hoge tekorten, hoge inflatie en een onvoorspelbaar handelsbeleid. Dat is geen veilige haven. Dat is een risicovolle belegging met privileges als reservevaluta.

Buitenlandse investeerders lijken het ermee eens te zijn. China bezit naar verluidt ongeveer 800 miljard dollar aan Amerikaanse staatsobligaties.

Hoewel er geen hard bewijs is van actieve dumping, was de veiling van 3-jarige staatsobligaties deze week een van de zwakste buitenlandse biedingen in jaren.

Volgens Morningstar namen binnenlandse kopers slechts 6,2% van het aanbod af, vergeleken met een gemiddelde van 19%.

Ondertussen bleven Duitse bunds stabiel. De euro steeg ten opzichte van de dollar. En goud klom boven de $3100 per ounce, omdat beleggers elders naar veiligheid zoeken.

Moeten we in paniek raken?

Dit is nog geen crisis, maar wel een grote paradigmaverschuiving. De Fed heeft beperkte manoeuvreerruimte. Uit de notulen van de vergadering van maart bleek bezorgdheid dat tarieven de inflatie zouden verhogen.

De markten verwachten nu minder renteverlagingen dit jaar, van meer dan 100 basispunten naar ongeveer 80.

Als de rente hoog blijft en de inflatie door tarieven stijgt, kan de Fed gedwongen worden om niets te doen terwijl de economie vertraagt.

Trump heeft ondertussen al aangegeven dat de pauze in de tarieven slechts dat is: een pauze. De algemene heffing van 10% op alle import blijft van kracht.

De Chinese tarieven zijn opnieuw verhoogd, nu tot 125%. Een nieuwe reeks handelsspanningen zou een nieuwe uitverkoop kunnen veroorzaken. De markt heeft al laten zien wat er gebeurt als het vertrouwen wegvalt.

Er is ook het risico van wereldwijde vergeldingsmaatregelen. China heeft 84% invoerrechten op Amerikaanse goederen geheven en sancties opgelegd aan 18 Amerikaanse bedrijven.

Europa staat onder druk om te reageren. Het lange termijnspel, vooral met China, is nu een test van economisch uithoudingsvermogen.

Trump speelt een gevaarlijk spel. Maar China lijkt bereid de pijn te incasseren. De speltheorie suggereert dat de partij die het meest bereid is te lijden, meestal wint.

Tot slot is er nog een ander groot risico, naast de tarieven. Het risico dat wereldwijde investeerders het vertrouwen in het Amerikaanse economische bestuur verliezen. De chaotische beleidsommekeringen. De communicatie via sociale media.

De kloof tussen wat er in Washington wordt gezegd en wat er daadwerkelijk op de markten gebeurt.

De afgelopen week heeft aangetoond dat de markt nu de grenzen van het Amerikaanse beleid bepaalt. Wanneer de obligatiemarkt onrustig wordt, luistert Washington. Maar dat is geen goed teken. Het betekent dat het vertrouwen niet langer vanzelfsprekend is. Het voordeel van de twijfel is verdwenen.

Voor het eerst in een generatie beschouwen beleggers Amerikaanse activa niet langer als de standaardbestemming, maar als een keuze uit vele. Dat is de kern van de ‘Verkoop Amerika’-strategie. En zelfs als die pauzeert, is het idee nu wel in de markt gezet.